Sposób na nudę

ORLĘTA LWOWSKIE - NAJMŁODSI BOHATEROWIE WALK O NIEPODLEGŁĄ POLSKĘ

09. 11 - 13. 11. 2020 r.

 

Witajcie Kochane Dzieciaki!

 

Z uwagi na pandemię koronawirusa szkoły są dziś zamknięte, nie usłyszymy dzwonka na lekcje, a prowadzenie zajęć wirtualnie stanie się naszą nową rzeczywistością. Ale miejmy nadzieję, że sytuacja szybko wróci do normy i niedługo znowu się spotkamy w świetlicy na normalnych zajęciach.

W tym tygodniu mieliśmy rozmawiać o patronie szkoły, czyli o Orlętach Lwowskich. W związku z tym będziemy zamieszczać różne informacje i ciekawostki związane z patronem naszej szkoły, ale i nie tylko. Zresztą sami się przekonacie.

A więc zaczynajmy wirtualną przygodę!

 

ORLĘTA LWOWSKIE

 

 

MŁODZI OBROŃCY LWOWA

 

Orlęta Lwowskie to najmłodsi obrońcy Lwowa, którzy w dniach od 1 do 21 listopada 1918 roku rozpoczęli walkę z wojskami ukraińskimi o przynależność Lwowa do Polski. Wraz z ofiarną ludnością cywilną bronili swojej ojcowizny, swych domów, szkół i fabryk. Powstali do walki nieprzygotowani, z gołymi rękami. Po kilkunastu dniach obrony rano 22 listopada 1918 r. cały Lwów był już w rękach polskich. Do 20 listopada w obronie Lwowa wzięło udział 6022 obrońców, w tym 244 dzieci w wieku do 14 lat i 1134 osoby w wieku 14 - 17 lat. Do historii walk o Lwów przeszła bohaterska postawa najmłodszych uczestników walk - nastoletnich harcerzy, gimnazjalistów, dzieci. Zamiast zabawy i nauki wybrali walkę u boku dorosłych. Ich ofiara stała się symbolem bohaterskiej służby na rzecz ojczyzny.

Symbolem wszystkich Orląt, bo tak nazwano młodych obrońców jest JUREK BITSCHAN. Jurek miał 14 lat i był uczniem IV klasy gimnazjum. Gdy jego rówieśnicy wybiegli na ulice, by bronić miasta, nie mógł wprost usiedzieć w domu. Przed wyjściem na ulice, by bronić miasta, nie mógł wprost usiedzieć w domu. Przed wyjściem na ulice powstrymywał go ostry zakaz ojczyma, obawiającego się o życie chłopca. W końcu 20 listopada Jurek drżącą ręką napisał pożegnalny list:

"Kochany Tatusiu, idę dzisiaj zameldować się do wojska. Chcę okazać, że znajdę na tyle siły, by móc służyc i wytrzymać. Obowiązkiem moim jest iść, gdy mam dość siły, a wojska brakuje ciągle do oswobodzenia Lwowa. Jerzy".

 

Gdy w nocy chłopiec zgłosił się do kompanii, która właśnie ruszała do boju, nie chciano go zabrać z powodu wieku. Jurek wybłagał jednak zgodę u komendanta. Twierdził, że spaliłby się ze wstydu, gdyby miał wrócić do domu. Walczył w pierwszym szeregu. Został trafiony kulami na Cmentarzu Łyczakowskim.

     JUREK BITSCHAN

                                              

ANTOŚ PETRYKIEWICZ miał zaledwie 13 lat i był uczniem drugiej klasy gimnazjalnej. Przeszedł do historii jako jeden z najmłodszych poległych Orląt Lwowskich i najmłodszy jak dotąd kawaler Orderu Virtuti Militari. Antoś walczył na Persenkówce, zwanej "Redutą śmierci", gdzie został śmiertelnie ranny.

ANTOŚ PETRYKIEWICZ

W HOŁDZIE NAJDZIELNIEJSZYM DZIECIOM ŚWIATA

Lwów był prastarym polskim miastem, urzekająco pięknym, bogatym w zabytki i dzieła sztuki. Miastem "SEMPER FIDELIS" - ZAWSZE WIERNYM, które najdzielniej broniło Polski. Lwów nigdy się nie poddawał. O jego mury rozbijały się najazdy Turków, Tatarów... Żyli tu obok siebie w zgodzie Polacy, Ukraińcy, Żydzi, szanując się nawzajem. Tak było do 1 listopada 1918 r. Do szeregów Obrońców pośpieszyły dzielne lwowskie dzieci, które swoje życie poświęciły dla ojczyzny.

O BOHATERSKICH DZIECIACH WKRÓTCE POWSTAŁY WIERSZE I PIOSENKI

Kornel Makuszyński
"O cmentarzu Obrońców Lwowa"

Na te groby powinni z daleka przychodzić pielgrzymi,
by się uczyć miłości do Ojczyzny.

Powinni tu przychodzić ludzie małej wiary,
aby się napełnić wiarą niezłomną,
ludzie miałkiego ducha, aby się nadyszyć bohaterstwa.
A że tu leżą uczniowie w mundurach,
przeto ten cmentarz jest jak szkoła,
najdziwniejsza szkoła,
w której dzieci jasnowłose i błękitnookie
nauczają siwych o tym,
że ze śmierci ofiarnej najbujniejsze wyrasta życie.

Artur Oppman
"Orlątko"


O mamo, otrzyj oczy,
Z uśmiechem do mnie mów -
Ta krew, co z piersi broczy,
Ta krew - to za nasz Lwów!
Ja biłem się tak samo
Jak starsi - mamo, chwal! ...
Tylko mi ciebie, mamo,
Tylko mi Polski żal! ...

 

Z prawdziwym karabinem
U pierwszych stałem czat ...
O, nie płacz nad swym synem,
Że za Ojczyznę padł! ...

 

Z krwawą na kurtce plamą
Odchodzę dumny w dal ...
Tylko mi ciebie, mamo,
Tylko mi Polski żal! ...

 

Mamo, czy jesteś ze mną?
Nie słyszę twoich słów ...
W oczach mi trochę ciemno ...
Obroniliśmy Lwów! ...
Zostaniesz biedna samą ...
Baczność! Za Lwów! Cel! Pal!
Tylko mi ciebie, mamo,
Tylko mi Polski żal!

Edward Słoński
"Przyśniła się dzieciom Polska"

Przyśniła się dzieciom Polska
czekana przez tyle lat,
do której modlił się ojciec,
za którą umierał dziad.

Przyśniła się dzieciom Polska,
w purpurze żołnierskiej krwi,
szła z pola bitym gościńcem,
szłą i pukała do drzwi.

Wybiegły dzieci z komory,
przypadły Polsce do nóg
i patrzą - w mrokach przyziemnych
posępny czai się wróg.

Dobywa ostre żelazo
zbójecką podnosi dłoń ...
Więc obudziły się dzieci
i pochwyciły za broń.

Podniosły w groźny wir bitwy
zwycięski parol swych snów
i osłoniły przed wrogiem
własnymi piersiami Lwów.

PIOSENKA "ORLĄTKO"

PIOSENKA "JEST TAKIE MIASTO"

Koniecznie obejrzyjcie jeszcze filmik "Historia Orląt Lwowskich".

FILMIIK - "HISTORIA ORLĄT LWOWSKICH"

A na koniec dzisiejszego dnia polacamy książkę Heleny Zakrzewskiej pt. "Dzieci Lwowa". W książce tej znajdziecie dwa krótkie opowiadania "Lulu" i  "W obronie swego gniazda". To opowieści o bohaterstwie, przeżyciach i ofierze najmłodszych obrońców Polski i polskiego Lwowa.

KSIĄŻKA - DZIECI LWOWA

Do wtorku!!!

Drogie Świetliczaki!!!

Dzisiaj trochę informacji o zbliżającym się bardzo ważnym święcie dla Polaków.

11 listopada obchodzimy bardzo ważne dla wszystkich Polaków święto upamiętniające odzyskanie przez nasz kraj wolności - Święto Niepodległości po 123 latach niewoli. Przez tak długi czas naszego kraju nie było, podzieliły go między siebie trzy mocarstwa: Austria, Prusy i Rosja, Nie było polskiego rządu, polskich szkół, ale byli Polacy, którzy nigdy nie zapomnieli języka polskiego. Im też zawdzięczamy odzyskanie wolności pod koniec I wojny światowej. Właśnie 11 listopada 1918 roku władzę nad wojskiem przejął Józef Piłsudski, wielki polski polityk i mąż stanu.

Do czasu wybuchu II wojny światowej obchodzono to święto tylko dwa razy - w roku 1937 i 1938. Potem wybuchła II wojna światowa i Dnia Niepodległości znowu nie było. Tym razem straciliśmy wolność na 5 lat. Po roku 1945, czyli po zakończeniu II wojny światowej, komunistyczne władze naszego kraju świętem państwowym uczyniły dzień 22 lipca, datę podpisania Manifestu PKWN, jako Narodowe Święto Odrodzenia Polski. I znów przez długie lata nie wolno było świętować 11 listopada.

Dopiero 15 lutego 1989 roku Sejm przywrócił to święto pod nieco zmienioną nazwą: Narodowe Święto Niepodległości. Dzień ten jest wolny od pracy i zajęć szkolnych. Główne obchody, z udziałem najwyższych władz państwowych, odbywają się w Warszawie na palcu Józefa Piłsudskiego, przed Grobem Nieznanego Żołnierza. W wielu miastach odbywają się uroczyste akademie i wieczornice.

NARODOWE ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI TO WAŻNE ŚWIĘTO DLA NAS, POLAKÓW. POWINNO ONO UŚWIADOMIĆ NAM, ŻE NIE ZAWSZE NASI RÓWIEŚNICY ŻYLI W WOLNYM KRAJU.

A teraz posłuchajcie o tym, co przed chwilą przeczytaliście.

"Co to jest niepodległość?"

Jak wygląda godło Polski? Co symbolizują czerwień i biel? Dlaczego Mazurek Dąbrowskiego jest wyjątkową pieśnią? Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedź w filmie animowanym dla najmłodszych uczniów. Zapraszamy do obejrzenia.

"Polak mały" - film o polskich symbolach narodowych

I jeszcze wiersz, który każdy Polak zna. Nie wierzycie, zapytajcie rodziców.

"Kto ty jesteś - Polak mały"

Kochani! A czy wiecie kim był Marszałek Józef Piłsudski?  Z pewnością tak, bo już dzisiaj o Nim wspominaliśmy. To bardzo ważna postać w historii Polski. To jemu zawdzięczamy, że żyjemy teraz w wolnym kraju. Wraz ze swoimi żołnierzami dzielnie walczył o Polskę.

Aby dowiedzieć się więcej, posłuchajcie opowieści pewnego dziadka.

"Z albumu dziadka - historia Józefa Piłsudskiego"

A na zakończenie dzisiejszego dnia mamy dla Was kilka propozycji zadań do wykonania związanych ze Świętem Niepodległości oraz przepiękną piosenkę "11 listopada".

Niepodleglość - zadanie 1 i 2.docx

Niepodleglość - zadanie 3 i 4.docx

Piosenka "11 listopada"

Do usłyszenia w czwartek!

Dzień dobry!        

Jak tam Wasze nastroje? Wiemy, że obecna sytuacja jest daleka od radosnej, ale mamy nadzieję, że wszystko u Was ok.

Dzisiejszy dzień rozpoczynamy od bardzo ciekawego słuchowiska o Orlętach Lwowskich. Posłuchajcie i sami się przekonajcie.

Słuchowisko "O Orlętach Lwowskich"

I jak podobało się???

O naszym patronie, czyli o Orlętach Lwowskich wiecie już sporo. Teraz trochę pojęć związanych z Lwowem i Orlętami Lwowskimi.

Lwów

 

Miasto na Ukrainie. Lwów jest położony na pograniczu wschodniego Roztocza (Roztocze Lwowskie) i Wyżyny Podolskiej, nad rzeką Pełtwią. We wrześniu 2012 liczył 757 600 mieszkańców, jest siódmym co do liczby ludności miastem Ukrainy. Założony ok. 1250 roku przez króla Daniela I Halickiego, który nazwał miasto Lwowem na cześć swojego syna Lwa.

 

 

Flaga Lwowa

 

Flaga Lwowa jest kwadratową płachtą tkaniny o barwie błękitnej. Wzdłuż krawędzi znajduje się obwódka o szerokości 1/10 długości boku flagi, złożona z identycznych, naprzemiennie ułożonych trójkątów barwy żółtej i niebieskiej; od strony drzewcowej obwódka nie występuje. W centralnej części flagi znajduje się przeniesione z herbu Lwowa godło miasta.

 

 

Herb Lwowa z okresu II Rzeczypospolitej

Na tarczy w polu błękitnym mury miejskie czerwone z trzema basztami. Mury i baszty opatrzone blankami z ciosu. Baszta środkowa wyższa ma trzy strzelnice wąskie, baszty boczne, niższe - po jednej strzelnicy, otwory strzelnic czarne. W murze brama sklepiona półkolista, obramowana ciosem, otwarta bez podwoi, z podniesioną bramą srebrną. W bramie w polu czarnym lew złoty, kroczący na tylnych łapach w prawo; w łapie przedniej trzyma trzy pagórki srebrne; nad nimi - gwiazda złota ośmiopromienna. Nad tarczą korona złota królewska. Spod korony z obu stron zwisają końce wstęgi czerwono błękitnej; na nich dewiza: „Semper” - z prawej strony, „Fidelis” z lewej strony. Pod tarczą na skrzyżowaniu dwu gałązek wawrzynu zwisa na wstążce Krzyż Srebrny orderu wojennego Virtuti Militari.

Herb Lwowa współczesny

 

Współczesny herb miasta obowiązuje od 05 lipca 1990 roku i przedstawia w błękitnym polu mury miejskie z trzema basztami w złotym kolorze, bramę i stojącego w niej na czterech łapach lwa. W swoim układzie nawiązuje do herbu z czasów średniowiecznych, pozbawiono go jednak późniejszych elementów herbu papieskiego i polskiego Orderu Virtuti Militari. Odmienna jest także pozycja lwa, który stoi na trzech łapach, a prawą przednią ma podniesioną, podczas gdy na wszystkich poprzednich herbach lew stał na dwóch tylnych łapach.

 

 

Orlęta Lwowskie

Określenie młodych obrońców polskiego Lwowa z lat 1918 - 1920 w czasie wojny polsko - ukraińskiej (1918 - 1919) i polsko - bolszewickiej (1920). Mianem Orląt Lwowskich określa się uczniów, studentów, robotników, urzędników, chłopców i dziewczęta. Ogółem zginęło 439 orląt lwowskich.

Batiar (baciar, baciarz)

To potoczne i gwarowe określenie „człowieka ulicy lwowskiej”, który ponad wszystko kocha humor i swoje miasto.

„Leopolis Semper Fidelis”

Lwów zawsze wierny - bezgraniczne oddanie się Polsce.

                                                

Order Wojenny Virtuti Militari

Najwyższe polskie odznaczenie wojskowe (order), nadawane za wybitne zasługi bojowe. Jest najstarszym orderem wojskowym na świecie, spośród nadawanych do chwili obecnej.

Antoni Petrykiewicz

Ur. 1905, zm. 16 stycznia 1919 we Lwowie - polski uczeń, jeden z Orląt Lwowskich, uczestnik walk w obronie Lwowa w 1918 r., najmłodszy kawaler Orderu Virtuti Militari. Oprócz Virtuti Militari uhonorowano go również pośmiertnie 3 - krotnie Krzyżem Walecznych. Zwłoki bohatera złożono na Cmentarzu Obrońców Lwowa w katakumbach.

Jurek Bitschan

Ur. 29 listopada 1904 r. w Piaskach k. Sosnowca, zm. 21 listopada 1918 r.- jeden z najmłodszych obrońców Lwowa. Miał 14 lat, gdy w 1918 r. zginął od dwóch eksplodujących ukraińskich pocisków na cmentarzu Łyczakowskim, przy odsieczy Lwowa.

Jaś Kukawski

Najmłodszy obrońca Lwowa.

Cmentarz Łyczakowski

 

Najstarsza zabytkowa nekropolia Lwowa, położona we wschodniej części miasta na malowniczych wzgórzach wśród specjalnie zaprojektowanego, starego drzewostanu tworzącego szereg alei. Jest miejscem pochówku wielu zasłużonych dla Polski i Ukrainy ludzi kultury, nauki i polityki.

 

 

Wesoła Lwowska Fala

 

Nazwa popularnej audycji Polskiego Radia Lwów, nadawanej na całą Polskę od 16 lipca 1933 do 1939 (od 1938 pod nazwą Tajoj). Autorem większości tekstów był Wiktor Budzyński. Występowali w niej osoby, które skutecznie rozśmieszały słuchaczy swoimi dialogami. Do najpopularniejszych autorów należeli Tońcio i Sczepcio.

 

 

Bałak

 

Gwara uliczna.

                                                             

Dzień dobry!

Dziś piąteczek i przed nami weekend!!! Na pewno bardzo się cieszycie, że trochę odpoczniecie od zdalnej nauki.

Na dzisiejszy dzień przygotowaliśmy dla Was taki mały festiwal piosenki lwowskiej stanowiący bezcenny dokument polskiej kultury obyczajowej i muzycznej oraz potrawy kuchni lwowskiej.

Zaczynamy od potraw!!!

Niektórzy mówią o kuchni kresowej, że gdy wstając rano, czujesz dochodzący z kuchni zapach skwierczących skwarków, wiadomo, że będzie coś na ciepło. Dzień zaczyna się więc obiadem, potem na obiad jest obiad, a na kolację też obiad. Może nie są to potrawy dietetyczne dla odchudzających się, ale za to ich smak, zapach i wygląd rekompensuje te parę deko więcej.

No to czas na prezentację potraw.

Kartacz, także cepeliny

 

Jest to elipsowaty albo kulisty produkt regionalny składający się wewnątrz z przyprawionego (np. czosnkiem) mięsa mielonego, a na zewnątrz z masy ziemniaczanej lub mączno – ziemniaczanej. Zamiast mięsa spotyka się również inne wypełnienia, takie jak np. grzyby  lub kapusta kiszona, a nawet ser.

Czeburek

 

Pieróg ze zwykłego ciasta zrobionego z mąki, wody i soli, z nadzieniem z mięsa baraniego z ostrymi przyprawami, smażony w oleju. Niekiedy jako nadzienie wykorzystuje się ser z przyprawami.

  

                                                                

 

Pielmieni (także pilimeni, pielmenie, pielmienie)

Rodzaj pierogów z dość luźnym farszem mięsnym.

Kulebiak

 

Duży, pieczony pieróg nadziewany farszem z mięsa (czasem z ryb) z dodatkiem jarzyn, ryżu i przypraw.

 

                                                                

 

Babka ziemniaczana lub babka kartoflana

Babka z utartych surowych ziemniaków wymieszanych ze skwarkami ze świeżo stopionego boczku lub słoniny, pikantnie przyprawionych i zapieczonych w piecu lub piekarniku na złocisto - brązowy kolor.

Kiszka ziemniaczana lub kiszka kartoflana

Jelito wieprzowe wypełnione ziemniakami lub ziemniakami z mięsem wieprzowym, boczkiem lub słoniną.

     

Solianka (solanka)

Gęsta zupa, ugotowana na mięsnym, rybnym bądź grzybowym rosole z dodatkiem aromatycznych przypraw ziołowych.

Bliny

Drożdżowe naleśniki z ciasta z mąki gryczano - pszennej lub gryczano - żytniej.

Sękacz (kołacz)

Wypiek cukierniczy z ciasta biszkoptowo - tłuszczowego, pieczonego nad otwartym ogniem na obracającym się rożnie w kształcie drewnianego wałka lub wydłużonego stożka. Gotowy sękacz jest podobny do ściętego pnia drzewa. W wyniku polewania rożna kolejnymi warstwami ciasta w przekroju sękacza widoczne są grubsze warstwy jasnego ciasta przedzielone ciemnymi warstewkami ciasta spieczonego, co przypomina słoje roczne w pniu drzewa. Spływający w trakcie pieczenia nadmiar ciasta tworzy zastygające sople, które
w ostatecznym efekcie naśladują sęki. Gotowy sękacz może być pokryty lukrem lub czekoladą.

Watruszki

Słodkie okrągłe pierogi z ciasta drożdżowego, z nadzieniem z sera, lub owoców.

Kołduny

 

Małe lub średniej wielkości pierogi. Najbardziej klasycznym nadzieniem kołdunów jest siekana surowa wołowina, łój wołowy, duszona cebula i przyprawy. Kołduny można podawać w rosole albo barszczu lub jako samodzielne danie.

 

 

Ucha

Zawiesista zupa rybna.

                                                                    

Kutia

Zwyczajowo robiona jest z  pszenicy, ziaren maku, słodu, miodu, bakalii: różnorakich orzechów, rodzynek i innych dodatków.

Barszcz ukraiński

Zupa zaprawiana, w której skład wchodzą buraki, kapusta świeża oraz ziemniaki pokrojone w słupki.

Czyż te dania nie wyglądają smakowicie??? Może w wolnym czasie wspólnie z rodzicami przygotujecie jakąś potrawę kresową?

A teraz czas na festiwal piosenki lwowskiej. Posłuchajcie! Może któraś z piosenek Wam się spodoba.

"Ballada o Pannie Franciszce"

"Tylko we Lwowie"

"Serce Batiara"

A na zakończenie hymn naszej szkoły, który każdy uczeń powinien znać.

Kliknij w link poniżej.

Hymn szkoły

Spokojnego weekendu! Do poniedziałku! Odpoczywajcie!!!

Aktualności

Kontakt

  • Szkoła Podstawowa nr 13 im. Orląt Lwowskich w Głogowie
    Akacjowa 10 67-200 Głogów,
    sekretariat@sp13.glogow.pl
  • 0768358235

Galeria zdjęć